คำศัพท์โลจิสติกส์พื้นฐาน ต้องรู้จัก ABC / EOQ / ROP / SS คืออะไรบ้าง ?
- คลังสินค้า ABC แบ่งออกเป็นแต่ละชั้น
- ประเภท A ควบคุมอย่างเข้มงวดมาก การควบคุมจึงควรใช้ระบบสินค้าคงคลังอย่างต่อเนื่องและต้องเก็บ ของไว้ในที่ปลอดภัย ในด้านการจัดซื้อก็ควรหาผู้ขายไว้หลายรายเพื่อลดความเสี่ยงจากการขาดแคลนสินค้าและสามารถเจรจาต่อรองราคาได้
- ประเภท B ควบคุมอย่างเข้มงวดปานกลาง การตรวจนับจำนวนจริงก็ทำเช่นเดียวกับ A แต่ความถี่น้อยกว่า (เช่น ทุกสิ้นเดือน) และการควบคุม B จึงควรใช้ระบบสินค้าคงคลังอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกับ A
- ประเภท C ไม่มีการจดบันทึกหรือมีก็เพียงเล็กน้อย สินค้าคงคลังประเภทนี้จะวางให้หยิบใช้ได้ตามสะดวก เนื่องจากเป็นของราคาถูกและปริมาณมากจะเห็นได้ว่าการนำ ABC เป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพมากในการนำมาใช้บริหารจัดการคลังสินค้า นั้น เพราะช่วยทำให้มองเห็นถึงต้นทุนที่เสียเปล่าที่อาจจะเกิดขึ้น
- การหาปริมาณการสั่งซื้อที่ประหยัด (Economic Order Quantity : EOQ) ปริมาณการสั่งซื้อที่ประหยัด โดยการสั่งซื้อสินค้าในแต่ละครั้งจะสั่งในปริมาณหรือจำนวนที่ทำให้ค่าใช้จ่ายรวมต่ำที่สุด
- สูตร eoq = √ 2 do / C
- ค่าใช้จ่ายรวมนั้นเกิดจากค่าใช้จ่ายในการสั่งซื้อ (Ordering Cost)
- ค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บสินค้า (carrying cost) (ค่าใช้จ่ายสองตัวนี้จะแปรผกผันกัน)
- ทำให้กิจการสามารถเผชิญกับความผันแปรของ demand ได้ โดยไม่ทำให้เกิดปัญหาการขาด Stock
- ช่วยลดต้นทุนสินค้าเนื่องจากการสั่งซื้อในปริมาณมาก
- ช่วยประหยัดต้นทุนการสั่งซื้อ
- กระบวนการผลิตดำเนินไปอย่างสม่ำเสมอ ไม่หยุดชะงัก
- สูตร eoq = √ 2 do / C
- จุดสั่งซื้อใหม่ (reorder point : ROP)
- การกำหนดปริมาณสินค้าคงคลังส่วนหนึ่งไว้เป็น “สินค้าปลอดภัย (Safety stock)”
- ถ้าบริษัทหนึ่ง จำกัด ใช้ส่วนประกอบโดยเฉลี่ยวันละ 2 หน่วย และในการสั่งซื้อแต่ละครั้งจะใช้เวลารอ 5 วัน จึงจะได้รับสินค้า ดังนั้น บริษัทควรสั่งซื้อเมื่อมีส่วนประกอบนี้เหลือในสต็อก 10 หน่วย คือจำนวนส่วนประกอบที่จะต้องใช้ระหว่าง 5 วันที่รอส่วนประกอบที่สั่งใหม่นั่นเอง
- สูตรจุดสั่งซื้อซ้ำ ความต้องการใช้ในช่วงรอสินค้า
- เวลานำ x อัตราการใช้สินค้า
- = 5 x 2 = 10 หน่วย ในสั่งซื้อส่วนประกอบใหม่ เมื่อมี ส่วนประกอบเหลืออยู่ 10 หน่วย
- สต๊อกเพื่อความปลอดภัย (Safety Stock)
- เพื่อป้องกันสินค้าขาดแคลน การกำหนดปริมาณสินค้าปลอดภัย จะกำหนดเป็น ระดับการให้บริการ (Service level) หรือระดับสินค้าปลอดภัย (Safety stock) เช่น เป็น 90%, 95%, 99%