คําศัพท์โลจิสติกส์เบื้องต้นที่ควรรู้!
- AEC : ASEAN Economic Community ประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
- Supply Chain ห่วงโซ่อุปทาน
- Upstream ต้นน้ํา
- Middle Stream กลางน้ํา
- Downstream ปลายน้ํา
- Upstream Supply Chain ห่วงโซ่อุปทานที่เข้าสู่ผู้ผลิต
- Internal Supply Chain ห่วงโซ่อุปทานภายในกระบวนการผลิต
- Downstream Supply Chain ห่วงโซ่อุปทานที่เข้าสู่ลูกค้า
- Supply Chain Management การจัดการโซ่อุปทาน
- Material วัตถุดิบ
- Just in Time การส่งมอบแบบทันเวลา
- Customers Satisfaction ความพอใจแก่ลูกค้า
- กิจกรรมหลักด้านโลจิสติกส์
- Transportation การขนส่ง
- Reverse Logistics การรับสินค้าคืน หรือส่งสินคากลับ
- Purchasing การจัดซื้อ
- Plant and Warehouse Site Selection การเลือกที่ตั้งโรงงานและคลังสินค้า
- Part and service Support การจัดเตรียมอะไหล่และชิ้นส่วนต่างๆ
- Information Management การจัดการด้านข้อมูล
- Packaging การบรรจุหีบห่อ
- Customer Service การบริการลูกค้า
- Forecasting การพยากรณ์
- barcode รหัสแท่ง
- Warehouse คลังสินค้า
- Inventory สินค้าคงคลัง
- Manufacturers ผู้ผลิต
- Wholesales ผู้จําหน่ายรายใหญ่
- Retail ผู้จําหน่ายรายย่อยหรือผู้ค้าปลีก
- Customer ผู้บริโภค
- Procurement การจัดซื้อจัดหา
- Manufacturing การผลิต
- Distribution การจัดจําหน่าย
- Storage การจัดเก็บ
- Customer Service and Support การให้บริการลูกค้าและกิจกรรมสนับสนุน
- Logistics Communication and order processing การสื่อสารด้านโลจิสติกส์และกระบวนการสั่งซื้อ
- Inventory Management การบริหารงานวัสดุคงคลัง
- Distribution Center ศูนย์กระจายสินค้า
- Order Processing การดําเนินการตามคำสั่งของลูกค้า
- Demand Forecasting การคาดการณ์ความต้องการของลูกค้า
- Inventory Management การบริหารสินค้าคงคลัง
- Warehousing and Storage การบริหารคลงสินค้า
- Material Handling การขนการขนถ่ายวัสดุในการผลิต
- Fixed Cost ต้นทุนคงที่
- Variable Cost ต้นทุนผันแปร
- back haul cost ต้นทุนเที่ยวกับ
- Low Cost ต้นทุนที่ต่ำลง
- Cost of Capital ต้นทุนทางการเงิน
- Devalue ลดมูลค่าสินค้าเสี่อมสภาพ
- Write-Off ค่าสูญเสียจากการตัดจาหน่าย
- Multimodal Transport การขนส่งหลายรูปแบบ
- Cost of Capital ต้นทุนทางการเงิน
- Value chain สายโซ่แห่งคุณค่า
กิจกกรมหลักใน Value Chain
- Inbound Logistics กิจกรรมที่เกี่ยวข้องข้องกับการได้รับ การขนส่ง การ จัดเก็บและการแจกจ่ายวัตถุดิบ
- Operations กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนหรือแปรรูปวัตถุดิบให้เป็นสินค้า เป็นขั้นการผลิต
- Outbound Logistics กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการจัดเก็บ รวบรวม จัดจำหน่ายสินค้าและบริการไปยังลูกค้า
- Marketing and Sales กิจกรรมที่การชักจูงให้ลูกค้าซื้อสินค้าและบริการ
- Customer Services กิจกรรมที่ครอบคลุมถึงการให้บริการเพิ่มคุณค่าให้กับสินค้า รวมถึงการบริการหลังการขาย
- Technology Development กิจกรรมเกี่ยวกับการพัฒนาเทคโนโลยีและระบบสารสนเทศที่ช่วยในการเพิ่มคุณค่ให้สินค้าและบริการหรือกระบวนการผลิต
- Human Resource Management กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการบริหารทรัพยากรบุคคลตั้งแต่วิเคราะห์ความต้องการ สรรหา และคัดเลือกประเมินผล พัฒนา ฝึกอบรม ระบบเงินเดือนค่าจ้าง และแรงงาน
- Firm Infrastructure โครงสร้างพื้นฐานขององค์กร ได้แก่ ระบบบัญชีระบบการเงิน การบริหารจัดการขององค์กร
- Value Added : VA กิจกรรมที่ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม
- Non Value Added : NVA กิจกรรมที่ไม่ก่อให้เกิดมูลค่าเพิ่ม
- LEAN คือการออกแบบและการจัดการกระบวนการ, ระบบ, ทรัพยากร ทั้งหมด เพื่อให้ตั้งแต่จากผู้ จัดส่งวัตถุดิบไปสู่ผู้บริโภคอย่างเหมาะสม ทาให้ สามารถส่งมอบผลิตภัณฑ์ได้อย่างถูกต้อง เหมาะสมในครั้งแรกที่ดาเนินการ โดยพยายามให้ เกิดความสูญเสียน้อยที่สุด (Minimum Waste) หรือมีส่วนเกินที่ไม่จำเป็นน้อยน้อยที่สุด โดย ความสูญเสียดังกล่าวจะประเมินจากกิจกรรมหรือ กระบวนการทั้งหมดที่ใช้ทรัพยากรโดยไม่ก่อให้เกิดมูลคาเพิ่ม (Non-value added)ในการ ผลิต
- product variety ความหลากหลายของผลิตภัณฑ์
- Make to order ระบบการผลิตแบบตามคำสั่งซื้อ
- Make to stock ระบบการผลิตที่ผลิตต่อครั้งเป็นปริมาณมาก
- Storage คลังสินค้าสำหรับเก็บรักษา
- Distribution Center คลังสินค้าสาหรับกระจายสินค้า
- Bonded Warehouse คลังสินค้าทัณฑ์บน
- Silo & Tank คลังสินค้าประเภทไซโลและถัง
กิจกรรมหลักของการคลังสินค้า
- Goods Receipt การรับสินค้า
- Identify goods การตรวจพิสูจน์ทราบ
- Sorting goods การตรวจแยกประเภท
- Put away การจัดเก็บสินค้า
- Holding goods การดูแลรักษาสินค้า
- Picking การนําออกจากที่เก็บ
- Packaging การบรรจุ
- Post Manufacturing Service การให้บริการหลังหารผลิต
- Staging goods การเตรียมการจัดส่งสินค้า
- shipping การจัดส่ง
- Cross-Dock Warehouse คลังสินค้าชนิดท่าเปลี่ยนถ่ายสินค้า
- Modern trade ธุรกิจค้าปลีกสมัยใหม่
- Pallet พาเลทหรือไม้รองรับสินค้า
- Conveyor เครื่องลําเลียง
- Crane Elevator Hoist Monorail เครื่องยกย้ายต่างๆ
- Conveyors สายพาน
- Auto Identification (Auto-ID) เป็นระบบการบันทึกข้อมูล บ่งชี้แสดงสถานะของสิ่งที่เราให้ความสนใจ เช่นสินค้า สัตว์ หรือแม้กระทั้งคน
- Optical Character Recognition (OCR) ระบบนี้จะใช้ตัวอักษรพิเศษที่ออกแบบมาเพื่อให้สามารถอ่านได้ทั้งตาเปล่า และเครื่อองอ่าน ระบบนี้ไม่เป็นที่แพร่หลายนักเพราะราคาสูง และระบบมีความซับซ้อน
- Biometric System เป็นระบบ Auto-ID ใช้ตรวจสอบลักษณะเฉพาะของบุคคล เช่น ลายนิ้วมือ เสียง ม่านตา
- Smart Card เป็นระบบ Auto-ID ที่กาลังเติบโตสูงที่สุดในปัจจุบัน มีความสามารถในการเก็บรักษาข้อมูลได้มากและปลอดภัยสูงลักษณะจะเป็นการ์ดแม่เหล็กโดยการอ่านเขียนจะต้องสัมผัสกับเครื่องอ่านโดยตรงสมาร์ตการ์ดที่พบเห็นในปัจจุบัน เช่น บัตรสมาชิกต่างๆ บัตรชมภาพยนต์ ซิมการ์ดในโทรศัพท์เคลี่ยนที่
- Barcode System เป็นระบบ Auto-ID ที่ใช้มากที่สุด ลักษณะเป็นแถบรหัสที่ประกอบด้วย แทงทึบแสง และช่องห่างระหว่างแท่ง หลักการอานจะใช้เลเซอร์สแกนลงบนบาร์โค้ดแล้วตรวจจับการสะท้อนแสงกลับซึ่งการสะท้อนจะขึ้นอยู่กับการเรียงของแท่งสีดาแล้วนาไปถอดรหัสอีกท Barcode ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันมีประมาณ 10 ชนิด แต่ชนิดที่นิยมใช้มากที่สุดคือมาตรฐาน EAN
- GLN:Global Location Number เลขหมายประจาตัวตาแหน่งที่ตั้งที่ใช้ทั่วโลก
- SSCC:Serial Shipping Container Code เลขหมายเรียงลาดับบนบรรจุภัณฑ์เพื่ออการขนส่ง
- RSS : Reduced Space Symbology เป็นระบบสัญลักษณ์มาตรฐานที่เหมาะสมสาหรับใช้ติดผลิตภัณฑ์ที่มีขนาดเล็กหรือพื้นที่จากัด เช่นผลิตภัณฑ์ยาหรือเวชภัณฑ์ต่างๆ
- RFID: Radio-frequency Identification เป็นระบบระบุลักษณะของวัตถุด้วยคลื่นความถี่วิทยุมีลักษณะเป็นป้ายอิเล็กทรอนิกส์ (RFID Tag) ที่สามารถอ่านค่าได้โดยผ่านคลื่นวิทยุจาก ระยะห่าง เพื่อตรวจ ติดตามและบันทึกข้อมูลที่ติดอยู่กับป้าย ซึ่งนําไปฝังไว้ในหรือติดอยู่กับวัตถุต่างๆ เช่น ผลิตภัณฑ์กล่อง หรือสิ่งของใดๆ สามารถติดตามข้อมูลของวัตถุ 1 ชิ้นว่า คืออะไรผลิตที่ไหน ใครเป็นผู้ผลิต ผลิตอย่างไร ผลิดวันไหน และเมื่อไหร่ ประกอบไปด้วยชินนส่วนกี่ชิ้น และแต่ละชิ้นมาจากที่ไหน รวมทั้งตําแหน่งที่ตั้งของวัตถุนั้นๆ ในปัจจุบันว่าอยู่ส่วนใดในโลก โดย
ไม่จําเป็นต้องอาศัยการสัมผัส (Contact-Less) หรือต้องเห็นวัตถุนั้นๆ ก่อน ทํางานโดยใช้เครื่องอ่านที่สื่อสารกับป้ายด้วยคลื่นวิทยุในการอ่านและเขียน ข้อมูล - Goods or Service Receipt การรับสินค้าหรือบริการ
- Invoice ใบส่งของ
