พัสดุคงคลัง (inventory Model) หมายถึง สิ่งของใด ๆ ที่เก็บไว้ในคลังสินค้า โกดัง หรือสถานที่เก็บสินค้า เพื่อรอการนำไปใช้ พัสดุคงคลังแบ่งออกได้เป็น 4 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
- 1. วัตถุดิบหรือ ชิ้นส่วนอุปกรณ์ที่จัดซื้อมาเพื่อใช้ในการผลิตสินค้า
- 2. สินค้าระหว่างกระบวนการผลิต (Work in process)
- 3. วัสดุ อุปกรณ์ต่าง ๆ
- 4. สินค้าสำเร็จรูปที่ซื้อมาขาย หรือ ผลิตเสร็จแล้วรอที่จะขายให้ลูกค้า
ข้อดี ของการมีพัสดุคงคลัง
- 1. ทำให้กิจการสามารถเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงของความต้องการของลูกค้าได้โดยไม่เกิดปัญหาสินค้าไม่พอใช้
- 2. ในด้านที่กิจการเป็นการผลิต หรือในการดำเนินการของกิจการ การที่มีสินค้าเก็บไว้จะช่วยป้องกันการขาดแคลนสินค้า โดยเฉพาะอย่างยิ่งสินค้าตามฤดูกาล หรือสินค้าที่มีผู้ผลิตขายน้อย สินค้าที่หายาก หรือสินค้าที่มีการส่งไม่แน่นอน
- 3. เพื่อให้การผลิตดำเนินไปได้อย่างสม่ำเสมอ
- 4. ช่วยลดต้นทุนสินค้า เนื่องจากการสั่งซื้อปริมาณมากหรือ สั่งผลิตคราวละมาก ๆ
- 5. ช่วยประหยัดต้นทุนการสั่งซื้อ ได้แก่ ต้นทุนการออกใบสั่งซื้อ การติดตามการสั่งซื้อ หรือการตรวจรับสินค้า เป็นต้น
ข้อเสีย ของการมีพัสดุคงคลัง
- 1. ต้องใช้เงินส่วนหนึ่งไปในการสั่งซื้อสินค้ามาเก็บไว้ ทำให้เงินจมอยู่ในรูปของพัสดุคงคลัง อาจทำให้ขาดเงินหมุนเวียนได้
- 2. เสียค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษา
- 3. เกิดความเสี่ยงในการสูญหาย เสียหาย ล้าสมัย หรือเสื่อมสภาพก่อนนำมาใช้หรือจำหน่าย
