JUST-IN-TIME (จัสอินทาม) หรือ jit คืออะไร ? แบบทันเวลาพอดี

JUST-IN-TIME (จัสอินทาม) หรือ JIT ระบบแบบทันเวลาพอดี หมายถึง การผลิตหรือการส่งมอบ วัตถุดิบ สินค้า หรือบริการ โดยใช้ความต้องการของลูกค้ากำหนดปริมาณการผลิตและการใช้วัตถุดิบ 

“สิ่งของที่ต้องการ ในเวลาที่ต้องการ ด้วยจำนวนที่ต้องการ”

ซึ่งหมายรวมถึงบุคคลากรในส่วนงานต่างๆ ที่ต้องการงานระหว่างทำ () หรือวัตถุดิบ (Raw Material) เพื่อให้เกิดการผลิตได้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะทำให้วัสดุคงคลังที่ไม่จำเป็นในรูปของวัตถุดิบ (Raw Material) งานระหว่างทำ (Work In ) และสินค้าสำเร็จรูป (Finished Goods) กลายเป็นศูนย์ โดยวัตถุประสงค์ของการผลิตแบบทันเวลาพอดี

ตามแนวคิด “แบบดึงเข้า ( Pull Concept )”โดยข้อมูลลูกค้าที่ปลายท่อส่งจะถูกแจ้งกลับมายังโรงงาน ทำให้โรงงานรู้ความต้องการที่เกิดขึ้นจริง และทำการผลิตตามความต้องการของลูกค้า รวมถึงทำการจัดส่งวัตถุดิบหรือสินค้าไปยังตลาดหรือที่ตั้งของลูกค้าในทางตรงกันข้าม

และแนวคิดอีกแบบหนึ่งคือ “แบบผลักออก ( Push Concept )”  สินค้าหรือบริการจะได้รับการผลิตตามการพยากรณ์หรือการคาดการณ์ เกี่ยวกับความต้องการของลูกค้า แบ่งออกเป็นดังนี้

  1. ควบคุมวัสดุคงคลังให้อยู่ในระดับที่น้อยที่สุดหรือให้เท่ากับศูนย์ ( Zero inventory )
  2. ลดเวลานำหรือระยะเวลารอคอยใน ( Zero lead time )
  3. ขจัดปัญหาของเสียที่เกิดขึ้นจากการผลิต ( Zero failures )
  4. ขจัดความสูญเปล่าในการผลิต ( Eliminate 7 Types of Waste ) หรือ 7 Waste
    • การผลิตมากเกินไป (Overproduction) การผลิตชิ้นส่วนและผลิตภัณฑ์ถูกผลิตมากเกินความต้องการ
    • การรอคอย (Waiting) วัสดุหรือข้อมูลสารสนเทศ หยุดนิ่งไม่เคลื่อนไหวหรือติดขัด เคลื่อนไหวไม่สะดวก
    • การ () การเคลื่อนไหวหรือมีการขนย้ายวัสดุในระยะทางที่มากเกินไป หรือเกินความจำเป็น
    • กระบวนการผลิตที่ขาดประสิทธิภาพ (Processing itself) การปฏิบัติงานที่ไม่จำเป็น หรือมากเกินไป
    • การมีวัสดุหรือสินค้าคงคลัง (Stocks) วัตถุดิบและผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปมีเก็บไว้มากเกินความจำเป็น
    • การเคลื่อนไหว (Motion) มีการเคลื่อนไหวที่ไม่จำเป็นของผู้ปฏิบัติงาน
    • การผลิตของเสีย (Making defect) วัสดุและข้อมูลสารสนเทศไม่ได้มาตรฐาน ผลิตภัณฑ์ไม่มีคุณภาพ