Cross Dock (ท่าเปลี่ยนถ่ายสินค้า) หมายถึง คลังสินค้าใช้สำหรับในการรับสินค้าและส่งสินค้าในเวลาเดียวกัน หรือเป็นคลังสินค้าซึ่งมีการออกแบบเป็นพิเศษ เพื่อใช้ในการขนถ่ายจากพาหนะหนึ่งไปสู่อีกพาหนะหนึ่ง หน้าที่สำคัญๆ ต่อการดำเนินการของ Cross Dock
คำศัพท์ที่เกี่ยวกับ Cross Dock
- Terminal / Truck Transfer ทำหน้าที่ในการเปลี่ยนถ่ายสินค้าจากพาหนะหนึ่งไปอีกพาหนะหนึ่ง ในรูปแบบการขนส่งสินค้า ทั้งที่เป็นประเภทเดียวกันและต่างกัน เช่น จากรถบรรทุกหนึ่งไปอีกรถบรรทุกหนึ่ง หรือจากรถบรรทุกหนึ่งไปเป็นการขนส่งทางรถไฟหรือทางถนน หรือบรรจุสินค้าเข้าตู้คอนเทนเนอร์ เพื่อจัดส่งสินค้าไปทางเรือหรือทางอากาศ เป็นต้น
- Loading & Unloading – Supplier / Customers คือ ทำหน้าที่รวบรวม คัดแยกสินค้าและกระจายสินค้า ทั้งบริเวณต้นทาง หรือปลายทาง และทำหน้าที่ในการจัดเก็บสินค้าก่อนการส่งมอบ
- Information Center คือ เป็นสถานีในการรวบรวมข้อมูลข่าวสารเชื่อมโยงการผลิตและการส่งมอบสินค้าจาก ผู้ผลิตหรือ Shipper ไปสู่ผู้รับสินค้า ที่เรียกว่า Consignee เช่น ร้านสะดวกซื้อ ร้านชำ หรือโชว์ห่วย หรือห้างสรรพสินค้าประเภท Department Store
- ICD คือ ศูนย์บรรจุและคัดแยกสินค้า เพื่อการนำเข้าและส่งออก ที่เรียกว่า Inbound & Outbound ซึ่งกรณีเช่นนี้ จะต้องมีที่ทำการศุลกากร คลังสินค้า เพื่อรอการส่งมอบ ซึ่งจะทำหน้าที่ในการรับสินค้าจากเรือหรือเครื่องบิน แล้วนำมาจัดเรียงกองหรือจัดเก็บเพื่อรอการขนส่งหรือส่งมอบ ซึ่ง ICD ในความหมายนี้ จะหมายถึง กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการนำเข้าและส่งออกที่เป็น International Logistics
- Regional HUB ทำหน้าที่เป็นสถานีรวบรวมและกระจายสินค้าประจำภาค คือ เป็นสถานีเปลี่ยนถ่ายสินค้าจากพาหนะหนึ่งไปอีกพาหนะหนึ่ง (Intermodal Linkage) โดยหน้าที่หลักจะทำหน้าที่เป็นศูนย์เปลี่ยนถ่ายและกระจายสินค้าเพื่อเชื่อม โยงระหว่างภาคหรือจังหวัด
ในการส่งสินค้าให้กับลูกค้าบางครั้ง สินค้าบางชนิดอาจจะมีจำนวนไม่เพียงพอ หรือไม่มีอยู่ในสต๊อก ดังนั้นเมื่อมีการรับสินค้าเข้า ระบบจะแสดงรายการของสินค้าที่รับเข้ามาใหม่ และสามารถนำสินค้าจากจุดรับสินค้าไปยังจุดสำหรับส่งสินค้า
ซึ่งพื้นที่ดังกล่าวเรียกว่า Cross Docking เพื่อความสะดวก และรวดเร็วในการทำงาน โดยไม่ต้องนำสินค้าที่รับเข้ามาใหม่นี้ไปเก็บยัง พื้นที่ปลายทางในคลังสินค้าก่อนแล้วค่อยทำการหยิบสินค้าออกมายังจุดเตรียม ส่งอีกครั้งหนึ่ง
[…] (Cross Dock) หมายถึง […]