Porter's Five Competition Forces Model หรือ 5 force model ( model) หมายถึง ที่พัฒนาขึ้นมาโดยพอร์ตเตอร์ (Porter) เพื่อนำมาใช้ในประเมินสภาพแวดล้อมภายนอก ซึ่งพอร์ตเตอร์เห็นว่ามีปัจจัยที่สำคัญที่จะต้องนำมาวิเคราะห์ 5 ปัจจัย เพื่อลดจุดอ่อนและเสริมจุดแข็งให้ตนเองโดยทั่วๆ ไป

  • Power อำนาจของผู้ซื้อ : เรามีอำนาจในการซื้อมากเพียงใดในตลาดมีใครเป็นรายใหญ่ หากเราเป็นผู้ซื้อในปริมาณมากเป็นลำดับต้น เราก็มีอำนาจในการซื้อสูง มีสิทธินี้จะต่อรองราคาได้
  • อำนาจของผู้ขาย : วิเคราะห์สินค้าที่เราจะซื้อมีผู้ขายกี่ราย ถ้ามีรายเดียว เราอาจเสียเปรียบเพราะเราไม่มีตัวเลือก ถ้ามีผู้ขายหลายรายก็สามารถต่อรองราคาได้ดีกว่า
  • Substitution สินค้าขาดแทน : ก็วิเคราะห์สินค้าที่เราซื้อมาทดแทนได้หรือไม่ หากมีต้นทุนที่ต่ำกว่าหรือใกล้เคียงกัน เราก็จะได้เปรียบในการต่อรองราคา เพราะหากผู้ขายไม่ลดราคา เราก็สามารถเปลี่ยนไปใช้สินค้าทดแทนได้
  • คู่แข่ง : วิเคราะห์คู่แข่งขันของเราในตลาดเป็นอย่างไร หากคู่แข่งไม่มีหรือมีน้อย เราก็จะได้เปรียบในการต่อรองราคา เพราะผู้ขายจำเป็นต้องขายให้เราเพียงรายเดียว
  • Entry Barriers อุปสรรคของผู้แข่งขันรายใหม่ : วิเคราะห์ธุรกิจที่เราเป็นกิจการอยู่สามารถก่อให้เกิดคู่แข่งขันรายใหม่ได้ง่ายหรือไม่ ถ้าธุรกิจรายใหม่เกิดยาก เราก็ยังมีความได้เปรียบในเรื่องการเจรจาต่อรองราคากับผู้ขาย เพราะไม่มีรายใหม่เข้ามาเป็นตัวแปร

เนื้อหาสรุปวิชา LSC305 : ผู้ขายปัจจัยการผลิตสัมพันธ์ : อาจารย์ธีวินท์ นฤนาท