EOQ (Economic Order Quantity) คืออะไร ? พร้อมสูตรการคำนวณ eoq

ทฤษฎี eoq หรือ economic order quantity หมายถึง ปริมาณการสั่งซื้อที่ประหยัด โดยการสั่งซื้อสินค้าในแต่ละครั้งจะสั่งในปริมาณหรือจำนวนที่ทำให้ค่าใช้จ่ายรวมต่ำที่สุด

ซึ่งค่าใช้จ่ายรวมนั้นเกิดจากค่าใช้จ่ายในการสั่งซื้อ (Ordering Cost) และค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บสินค้า (Carrying Cost) (ค่าใช้จ่ายสองตัวนี้จะแปรผกผันกัน)

สูตร EOQ : √ 2 DO / C

D = ความต้องการสินค้าใน 1 ปี
O = ค่าใช้จ่ายในการสั่งซื้อแต่ละครั้ง
C = ค่าใช้จ่ายในการจัดเก็บสินค้าต่อหน่วยต่อปี

ประโยชน์ EOQ

– ทำให้กิจการสามารถเผชิญกับความผันแปรของ Demand ได้
– โดยไม่ทำให้เกิดปัญหาการขาด Stock
– ช่วยลดต้นทุนสินค้าเนื่องจากการสั่งซื้อในปริมาณมาก
– ช่วยประหยัดต้นทุนการสั่งซื้อ
– กระบวนการผลิตดำเนินไปอย่างสม่ำเสมอ ไม่หยุดชะงัก

ข้อจำกัด EOQ

– ความต้องการสินค้ามีปริมาณแน่นอน
– ระยะเวลาในการสั่งซื้อจนกระทั่งได้รับสินค้า (Lead time)
– มีระยะเวลาแน่นอน
– ต้นทุนในการสั่งซื้อสินค้าคงที่
– ราคาสินค้าต่อหน่วยคงที่
– ไม่มีการส่งคืนสินค้า
– ไม่มี Discount มาเกี่ยวข้อง
– การสั่งซื้อทุกครั้งจะได้รับสินค้าโดยการจัดส่งเพียงครั้งเดียว
– สินค้าไม่มีการขาด stock

สิ่งที่ต้องคำนึงถึงก่อนใช้งาน EOQ

ต้นทุนในการสั่งซื้อ (Ordering Cost) เช่น การออกใบสั่งซื้อ การติดตามงานกับ Supplier
– ต้นทุนการเก็บรักษา (Holding Cost) เช่น ค่าประกันภัยสินค้า ค่าเช่าโกดังสินค้า
อัตราการใช้สินค้า หรือการซื้อซ้ำ (Reorder point) คำนวณจากการพยากรณ์ และ Lead time ด้วย
– Reorder point เป็นการตัดสินใจว่าจะทำการสั่งซื้ออีกเมื่อไหร่ ซึ่งอาจต้องมีการเผื่อ Safety Stock ไว้ระดับหนึ่ง เพื่อไม่ให้เกิดการขาดแคลนวัตถุดิบในการผลิต


เครื่องมือคำนวณออนไลน์ EOQ แบบเข้าใจง่าย